Afleveringen:

21. Ernaartoe
In deze laatste aflevering ‘Ernaartoe’ reist Muiderman met de trein in de richting van de Wit-Russische grens. Hij is onzeker over zijn einddoel, stapt uit bij het verkeerde station en komt uiteindelijk terecht op een kerkplein in het stadje Siedlce. Al verder reizend, langs plekken waar heden en verleden nog nauwelijks te onderscheiden zijn, zoekt hij het eindpunt van zijn reis. (duur 20 min.)

20. Aan de Wisla
‘Het wás eens een grens, maar het is nu weer een grens, de metafoor voor een verdeeld Polen,’ zegt een man wijzend naar de rivier de Wisla.
Muiderman reist verder met een bus richting 52.11 en komt bij de laatste halte Joseph Roth tegen. Bij het station in Warschau, waar de armen soep krijgen en de rijken paraderen, mijmert Muiderman over zijn volgende, misschien wel laatste, etappe. (duur 19 min.)

19. De pop
Mijmerend over de buitenwijken van Warschau vervolgt Muiderman zijn reis met het openbaar vervoer. De roman De pop van Boleslaw Prus fungeert als reisgids en in het spoor van de hoofdpersoon Wokulski verkent hij de stad. In deze 19e aflevering (van de 21) zoekt hij naar de tegenstellingen die Polen zo kenmerken en hij weet niet meer goed wat feit of fictie is. Het boek Verhalen van Izaäc Babel gaat in de boekenkist. (duur: 22 min.)

18. Szymborska
Heen en weer rennend bij een enorm busstation in Poznan (Polen) zoekt Muiderman de kaartjesautomaat en in een overvolle bus vraagt hij zich af of hij de goede kant op reist. Zijn doel is Kornik, de geboorteplaats van dichter Wislawa Szymborska op breedtegraad 52.11. Op het moment dat hij denkt verdwaald te zijn, wacht hem, volstrekt onverwacht, een feestelijke ontvangst. En natuurlijk gaat er weer een boek in de boekenkist. (duur: 18 min.)

17. Vermoeid geboren
Bij het stationnetje van Puszczykowo (Polen), stapt Muiderman een andere wereld in. Weg van de gehaastheid, terug in de tijd. Op een terras raakt hij in gesprek met een Poolse vrouw. Ik ben in de Karpaten geboren, zegt ze, de ruggengraat van Europa. Ze laat het woord ‘Europa’ even boven de tafel hangen. En teruglopend naar zijn camper mijmert hij over de drie mannen die in zijn appartementengebouw wonen. ‘Wij noemen ze “de Polen”, alsof ze leven zonder voor- of achternaam.’ En natuurlijk gaat er weer een boek in de boekenkist. (duur: 18 min.)

16. Aan de Oder
Naast zijn camper staat een tractor met Pipo-wagen en Muiderman raakt in gesprek met het echtpaar dat daarbij hoort. Een grote vierkante man, zijn vrouw heeft iets van een lilliputter. Even denkt Muiderman dat dit echtpaar onderweg het reizend theatergezelschap ‘Mit Spasz die Oder entlang’ waarvan ze deel uitmaakten, zijn kwijtgeraakt. En staand aan de Oder vraagt hij zich af of hij wel naar Polen wil. Afscheid nemen van het onvolmaakte landschap in het oosten van Duitsland valt hem moeilijk. Natuurlijk gaat er weer een boek in de boekenkist! (duur: 17 min.)

15. Huis aan het meer
Op de laatste dag in Potsdam wandelt Muiderman door het park bij de wijk Babelsberg en passeert een idyllisch gelegen bruggetje. Maar de werkelijkheid is niet wat het lijkt:
degenen die hier woonden hadden de Muur zowel in hun voor- als achtertuin. Muiderman eet Bratwurst – voor het eerst op deze reis – en rijdt daarna op een krakkemikkige fiets in de richting van een huis aan een meer dat hij alleen kent uit een boek. Duur: 19 min.

14. Station Wannsee
De camper wordt even rust gegund en met de trein rijdt Muiderman richting Potsdam. Bij station Wannsee moet hij zich inhouden om niet uit te stappen en weer naar die vreselijke villa te gaan, die hij al eerder heeft bezocht. Even later wandelt hij door Potsdam en ontmoet een voormalige lerares die woont precies op breedtegraad 52.11. Het boek ‘Roest’ van de Poolse schrijver Jakub Malecki gaat in de boekenkist. (duur: 19 min.)

13. As slow as Possible
In de laatste aflevering van dit seizoen gaat Muiderman op de terugweg even langs Halberstadt. In de Sint Burchardikerk loopt hij fluisterend in zijn telefoon rond. En met hem luistert u naar een ultrakorte versie van een muziekstuk van John Cage dat 639 jaar duurt. Een eerbetoon aan de kern van de muziek: de klank. Hier eindigt het eerste gedeelte van zijn reis. Eind september keert hij weer terug op Breedtegraad 52.11. (duur: 17 min.)

12. Schulpforta
Muiderman blijft nog even in de buurt van Nietzsche, die als kind op de Martktplatz in Naumburg stond. Op zijn verjaardag hoorde hij daar niet ‘Lang zal hij leven’ maar marsmuziek. Muiderman loopt rond op Schulpforta, het gymnasium waarop Nietzsche zat en hij vraagt aan Nietzsche-lezer Ton Willemsen (zie ook aflevering 11) hoe die om moet gaan met een filosoof die pathos als keurmerk lijkt te hebben. In de boekenkist gaat het boekje Aus meinem Leben. (duur 18 min.)

11. Verdwalen met Nietzsche
Na een wegomlegging voorbij Halberstadt verdwalen Muiderman en fotograaf Anna. Ze vragen zich af of de breedtegraad 52.11 ook een marge moet kennen en komen terecht in de achtertuin van het huis waar de filosoof Nietzsche geboren is. Muiderman mijmert over wandelen en bevraagt een vriend die in de voetsporen van Nietzsche liep. In de boekenkist gaat ‘Wandelen, en filosofische gids’ van Frédéric Gros. (duur: 18 min.)

10. De vader van Wibke
In deze aflevering gaat Muiderman in Halberstadt naar de plek waar Wibke Bruhns, de auteur van Het land van mijn vader (zie ook aflevering 7), geboren is. In dit boek uit de boekenkist gaat Bruhns al schrijvend op zoek naar haar vader van wie ze zich niets herinnert. Muiderman volgt haar spoor. Even later, bij een plek waar ooit een synagoge stond, leest hij opnieuw een tekst van Joseph Roth. En het boek In de ban van de tegenstander van Hans Keilson gaat mee in de boekenkist. (duur 16 min.)

9. Eenheid
In Halberstadt iets ten zuiden van breedtegraad 52.11 ontmoet Muiderman een man die zijn hardlooprondje even voor hem onderbreekt. Een praatje wordt een geschiedenisles: de man praat over zijn vader, over wat er in deze stad gebeurd is. Hij houdt een pleidooi voor het belang van eenheid op een plek die haar verleden kwijt is. Muiderman bezoekt de kathedraal, vraagt zich af waarom hij dat doet en leest daar een tekst van Joseph Roth. Natuurlijk gaat er weer een boek in de boekenkist en de titel zal de trouwe luisteraar van deze podcast bekend voorkomen. (duur 18 min.)

8. Het grenskantoor
Op zoek naar het Grensmuseum bij Helmstedt komt Muiderman terecht in een bosachtig gebied met de resten van de Muur. Hij leest op een bord een tekst in drie talen met vette uitroeptekens en weet niet meer wat werkelijkheid of fictie is. In een vitrine bij het Grensmuseum vindt hij een boek met als titel ‘Het principe van de hoop’. Hij passeert Grenzdenkmal na Grenzdenkmal, schijnbaar lege dorpjes, waaronder Hötensleben precies op breedtegraad 52.11. Het boek ‘De wereld van gisteren’ van Stefan Zweig gaat in de boekenkist en blijkt ook nu nog angstig actueel. Duur 18 min.

7. De onderhandelaars
In de Friedensaal in Münster valt het Muiderman op hoe de onderhandelaars van de Vrede van Münster zijn geportretteerd. Ook leert hij dat het verschijnsel nepnieuws eeuwenoud is en dat de (kunst)schilder van toen te vergelijken is met de persfotograaf van nu. En alweer ontmoet hij een Duitser die direct over politiek begint te praten. In de boekenkist gaat Het land van mijn vader van Wibke Bruhns, Jet Quadekker leest een fragment. Duur: 18 min.

6. Man bij het stoplicht
Via Vreden, net over de grens, waar de rivier de Berkel de oude binnenstad instroomt, reist Muiderman richting Münster en mijmert over het reizen langs rivieren. Bij een rotonde wordt hij staande gehouden door een Duitser met een Kaiser Wilhelm-snor die een lied van Wolf Biermann neuriet en niet meer stopt met praten. De man wijst hem de weg. In de boekenkist gaat het boek ‘Het huis aan het meer’ van Thomas Harding. Aan het leven van de bewoners van het huis lees je de geschiedenis van Europa af. Duur: 18 min.

5. De grens
Vlakbij de grensplaats Oldenkott-Wennewick overnacht Muiderman op een plek waar het regenwater tot zijn knieën staat. Hij drinkt koffie in een somber café en hoort daar het verschil tussen een Duitse Schlager en de Nederlandse top 100. Hij wil precies op 52.11 de grens oversteken, ontdekt daar een eeuwenoude grenspaal. Mijmert met dichter Felix Monter over het verschil tussen forens en reiziger en legt het boek ‘Op de kaart’ van Simon Garfield in de boekenkist. Duur: 18 min.

4. Uitzicht op het veld
Voor het stadhuis in Lochem kijkt Muiderman met trots naar zijn familiewapen, hij parkeert de camper en maakt een fietstocht langs de Berkel. Raakt bij het dorpje Zwiep in gesprek over ‘quarantaine’ en kijkt even later uit op de Galgenveldsedijk bij 52.11. Daar beseft hij, ook voor hem zelf onverwacht, wat hier ooit gebeurd is. En natuurlijk gaat er weer een boek in de boekenkist, deze keer de briefwisseling tussen Joseph Roth en Stefan Zweig. (Duur: 17 min.)

3. De renbaan
Onverwacht komt Muiderman aan bij Renbaan Duindigt in Wassenaar op 52.11. Een vreemde plek bij het huisje van de te jong gestorven kunstenaar Joost Verhagen. Hans herinnert zich het laatste werk van Joost en zag hier ooit het paardenrennen. Hij mijmert over reizen en concludeert dat hij niet houdt van het Groene Hart, zoals het midden van Zuid-Holland wordt aangeduid. Dit gedeelte van de reis werd gemaakt voordat de oorlog in Oekraïne uitbrak. Maar tijdens de rubriek ‘De boekenkist’ onderbreekt Muiderman zichzelf en vraagt zich af hoe het nu verder moet. (Duur: 18 min.) Zie ook: www.hansmuiderman.nl/breedtegraad52-11/

2. Nog dicht bij huis
In deze aflevering (die gemaakt is voordat de oorlog in Oekraïne begon) zet Hans Muiderman zijn camper voor de deur van zijn geboortehuis en fietst op Breedtegraad 52.11 langs de jaarringen van zijn jeugd. Bij de strafgevangenis in Scheveningen leest hij een naam van een onbekende, op de Waalsdorpervlakte ontmoet hij een Duitse familie waarbij de vader hem een lesje geschiedenis geeft. Uit een boek valt een foto van de schrijver Joseph Roth en Muiderman weet zeker dat hij Roth, geboren in Brody (Oekraïne,) nog vaak zal tegenkomen op deze reis.

1. Het begin
In deze eerste aflevering gaat u terug naar het geboortehuis van Hans Muiderman in Scheveningen op Breedtegraad 52.11. Hij ontdekt bij toeval de geschiedenis van zijn huis, loopt daar in zijn herinnering door de kamers op zoek naar een voorval dat hem nooit verteld is. Later vindt hij, als kind, door een gebeurtenis bij hem voor de deur de aanleiding voor deze reis. Elke aflevering eindigt met een korte bespreking van een boek dat hij meeneemt in de boekenkist van zijn camper.